RUH SAĞLIĞI NASIL KORUNUR?
Ruh sağlığının önemi ve ruh sağlığının nelerden
etkilendiğinden bahsettikten sonra; ruh sağlığının korunması ile ilgili
yapılması gerekenlerden bahsetmemek elbette ki olmazdı. Şöyle bir dönüp de
çevremizdeki insanları izleyecek olursak; hayata bakış, hayattan beklenti,
keyif alınan aktiviteler, üzüntü ve mutluluk sebeplerinin bile kişiden kişiye
ne kadar farklı olduğunu görürüz. Bu nedenle de ruh sağlığımızı korumak için
yapılacaklar listesi de kişiden kişiye farklılık gösterir ve bu liste uzar
gider... Ben burada belli başlı konulara değinmeye çalışsam da bu listenin
kişiye özel hazırlanması gerektiği unutulmamalıdır. Bu açıklamanın ardından
tahmin edeceğiniz gibi, kişinin ruh ve beden sağlığını koruması için öncelikle
kendini tanımaya çalışması gerekir. Çünkü kendini tanıyan insan olumlu ve
olumsuz yönlerini bilir, nelerden hoşlanıp nelerden hoşlanmadığını, hangi
durumlarda sinirlendiğini vs bilir ve bu nedenle de ona göre davranarak ruhsal
çatışma ve gerilim yaşamasını önlemiş olur. Burada önemli nokta, kişinin
olumsuz yönlerini azaltmaya çalışması, olumlu davranışlarını ise
geliştirmesidir. Ancak bu, kendi kişilik özelliklerini kaybetmesi demek
değildir. Tam tersine, bunu başarabilen insan topluma uyum sağlayabilir.
Toplumla uyumlu yaşama ve çatışma içinde olmama kişide ruhsal gerilim ortaya
çıkmasını engelleyen bir faktördür. Bununla beraber kişiler çevresindeki farklı
görüşlere anlayış ve hoşgörüyle yaklaşmalıdır. Herkesin aynı görüşte, aynı
düşüncede olması mümkün değildir. Hoşgörü olmayan toplumlarda çatışmalar ve
kavgaların bitmesi beklenemez. Bu
saydıklarımız dışında bir konu daha var ki; hemen herkesin sürekli karşılaşma
ihtimali olan ve ne yapacağımızı bilmediğimiz takdirde de ciddi ruhsal
zorlanmalara ve hatta depresyon gibi psikiyatrik hastalıklara sebep olabilecek
bir konu... Bu konu yaşadığımız zorluklar, başarısızlıklardır. Bu durumlarda ne
yapacağımızı bilemeyip panikler ve karamsarlığa düşersek ve bu süreç gittikçe
uzarsa zaman içinde kendimize olan güvende azalma, hiçbir iş başaramama
düşüncesi ile insanlardan uzaklaşma ve neticesinde de depresyon meydana
gelebilir. Oysa böyle durumlarsa; iyi dönemlerle karşılaşabileceğimiz gibi
hayatın belirli dönemlerinde de zorluklarla ve başarısızlıklarla karşılaşmanın
normal olduğunu kabul etmek gerekir. Başarısızlıkların sonunda her şeyden
vazgeçmek yanlış bir davranıştır. İnsan, zorluklarla baş edebilme gücünü
kendinde görerek mücadele edebilmelidir.
Yine insan yaşantısının her döneminde bazı nedenlerle kaygı ve üzüntüler
yaşayabilir. Bu, hastalık veya ruhsal bozukluk değildir. İnsan sevinebilen ve
üzülebilen bir canlıdır. İş yükünün ve yaşam koşullarının bu kadar ağır olduğu
şu günlerde ruh sağlığımızı koruyabilmemiz açısından belki de dikkat edilmesi
gereken en önemli faktör, kendimize zaman ayırabilmemizdir. Çünkü insan sadece
çalışarak yaşayamaz. Kendine de zaman ayırmak zorundadır. Bu hem insanı mutlu
eder hem de çalışma verimini artırır. Sağlıklı ve uzun bir hayat sürdürebilmek
için ruhen dinlenmek gerekir. Günün belirli zamanında keyif alınan işleri
yapmak bunun için en iyi yoldur.
Kısacası, insan yeteneklerini ve özelliklerini bilmelidir. Yeteneklerine
göre kendini yönlendirmesi, daha verimli olmaya çalışması gerekir. Geleceğe yönelik
hedeflerini plânlarken yeteneklerini düşünmeli, zorlukları nasıl aşacağını
bilmelidir. Her yeni durum ve ortama uyum gösterebilecek esneklikte olmalıdır.
Ve kendine dinlenme zamanları ayırmalıdır. Ruh sağlığını koruma açısından
çevremizdeki insanlardan destek almak da çok önemlidir. Evde anneye, babaya,
eşlere, çocuklara, okulda öğretmenlere ve rehber öğretmenlere büyük işler
düşer. Gerektiği takdirde psikiyatrlardan yardım alınmalıdır. Ruh sağlığınızın
hep iyi olması dileğimle...